نتایج یک پژوهش گسترده در بریتانیا نشان می‌دهد گرایش روزافزون به رژیم‌های گیاهی و مصرف شیرهای گیاهی، می‌تواند پیامدهای ناخواسته‌ای برای سلامت روان به همراه داشته باشد و از جمله موجب ابتلا به افسردگی شود.
بر اساس گزارش تلگراف، افرادی که از شیرهای گیاهی استفاده می‌کنند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به افسردگی قرار دارند. این در حالی است که مصرف‌کنندگان شیر نیم‌چرب، سلامت روان بهتری را تجربه می‌کنند.
محققان دانشگاه پزشکی ساترن با بررسی داده‌های بانک زیستی بریتانیا (UK Biobank)، شامل وضعیت سلامت روان بیش از ۳۵۰ هزار نفر در یک دوره ۱۰ ساله، به رابطه معناداری میان نوع شیر مصرفی و احتمال ابتلا به افسردگی دست یافته‌اند.
نتایج این پژوهش که در مجله فرانتییرز این نوتریشن منتشر شده، نشان می‌دهد مصرف‌کنندگان شیرهای گیاهی مانند شیر سویا و بادام، ۱۴ درصد بیشتر در معرض افسردگی قرار دارند. هم‌زمان، افرادی که شیر نیم‌چرب مصرف می‌کنند، ۱۲ درصد کمتر در معرض افسردگی و ۱۰ درصد کمتر در معرض اضطراب قرار دارند.
این آمار پس از در نظر گرفتن عواملی مانند سن، وضعیت سلامت و درآمد افراد به دست آمده است.
دانشمندان در توضیح این یافته‌ها به نقش حیاتی مواد مغذی موجود در شیر اشاره می‌کنند.
آن‌ها معتقدند شیر منبعی غنی از لاکتوز، چربی‌ها، پروتئین و مواد معدنی است که برای حفظ سلامت انسان ضروری هستند.
به طور خاص، کلسیم موجود در شیر می‌تواند مسیرهایی را در بدن فعال کند که به افزایش تولید سروتونین منجر می‌شود. سروتونین ماده شیمیایی مهمی است که در تنظیم خلق و خو و سلامت روان نقش اساسی دارد و داروهای ضد افسردگی نیز عمدتا از طریق افزایش جذب همین ماده عمل می‌کنند.
اما چرا شیر نیم‌چرب در مقایسه با انواع دیگر شیر، تاثیر مثبت‌تری بر سلامت روان دارد؟
پژوهشگران در پاسخ به این پرسش به ترکیب منحصر به فرد چربی‌های موجود در شیر نیم‌چرب اشاره می‌کنند.
شیر پرچرب حاوی مقادیر زیادی چربی اشباع شده است که می‌تواند علاوه بر افزایش خطر بیماری‌های قلبی-عروقی و سکته مغزی، احتمال ابتلا به افسردگی را نیز بالا ببرد.
این چربی‌های اشباع شده می‌توانند سیگنال‌های دوپامین در مغز را تضعیف کنند و باعث التهاب شوند.
از سوی دیگر، شیر نیم‌چرب حاوی مقادیر قابل توجهی از چربی‌های غیراشباع یا همان «چربی‌های خوب» است که برای سیستم دوپامین مغز مفید هستند.
به عبارت دیگر، شیر نیم‌چرب در نقطه‌ای متعادل قرار دارد و چربی‌های مفید بیشتری نسبت به شیر بدون چربی و چربی‌های مضر کمتری نسبت به شیر پرچرب دارد.
این تعادل می‌تواند توضیح دهد که چرا مصرف شیر نیم‌چرب با بهبود سلامت روان ارتباط دارد.
محققان می‌گویند نتایج این مطالعه می‌تواند چشم‌انداز جدیدی برای مداخلات تغذیه‌ای در حوزه سلامت روان ایجاد کند.
این یافته‌ها نشان می‌دهند انتخاب نوع شیر مصرفی می‌تواند تاثیری فراتر از سلامت جسمی داشته باشد و بر وضعیت روحی و روانی افراد نیز اثرگذار باشد.
با توجه به افزایش روزافزون گرایش به رژیم‌های گیاهی و استفاده از محصولات جایگزین لبنیات، آگاهی از این ارتباط می‌تواند در تصمیم‌گیری برای انتخاب جایگزین‌های مناسب شیر حیوانی کمک‌کننده باشد.