مدیرکل کنسولی وزارت خارجه جمهوری اسلامی خبر داد در اعتراض به اعدام شش شهروند ایرانی در عربستان سعودی به اتهام قاچاق مواد مخدر، سفیر این کشور در تهران به وزارت خارجه احضار شد.
شصتی کریمی، مدیر کل کنسولی وزارت خارجه جمهوری اسلامی چهارشنبه ۱۲ دی‌ماه در بیانیه‌ای نوشت: «این افراد چندین سال قبل به اتهام قاچاق مواد مخدر به عربستان سعودی از سوی دستگاه قضایی این کشور به اعدام محکوم شده بودند و در طول این مدت وزارت امور خارجه تلاش مستمری برای ارائه خدمات کنسولی به آنها و تخفیف مجازات اعلامی انجام داده بود.»
او افزود: «با وجود این، اجرای احکام اعدام، آن هم بدون اعلام قبلی به سفارت، به هیچ عنوان پذیرفته نیست و ناقض قواعد و موازین حقوق بین‌الملل از جمله کنوانسیون روابط کنسولی است.»
خبرگزاری دولتی عربستان سعودی، روز چهارشنبه ۱۲ دی‌ماه اعلام کرد که این افراد به دلیل «قاچاق حشیش» به این کشور در شهر دمام، واقع در سواحل خلیج فارس، اعدام شدند.
وزارت خارجه جمهوری اسلامی اعلام کرده که قرار است هیات حقوقی-کنسولی این وزارتخانه برای پیگیری موضوع عازم ریاض شود.
طبق آمارهای سازمان‌ها و رسانه‌های حقوق بشری، جمهوری اسلامی و عربستان سعودی هر سال سطح بالایی از مجازات اعدام را به اجرا درمی‌آورند که بخش عمده‌ای از این اعدام‌ها در ارتباط با جرایم مربوط به مواد مخدر است.
بر اساس گزارش هرانا، ۵۱/۸۷ درصد اعدام‌شدگان سال ۲۰۲۴ در ایران بابت اتهامات مرتبط با «مواد مخدر» اعدام شدند.
سازمان حقوق بشر ایران نیز در گزارشی نوشت شمار زندانیانی که با اتهامات مربوط به «مواد مخدر» به دار آویخته شده‌اند، در چهار سال گذشته به‌طور مستمر و هر ساله، افزایش شدیدی داشته است.
طبق این گزارش، سال ۲۰۲۳ در مقایسه با سال ۲۰۲۲ که ۲۵۶ نفر با اتهام‌های مرتبط با مواد مخدر اعدام شده بودند، ۸۴ درصد افزایش را شاهد بوده و ۴۷۱ اعدام با این اتهام به ثبت رسیده است.
در عربستان سعودی نیز آمارها حاکی از افزایش اعدام‌هاست.
گزارش سازمان‌های حقوق‌بشری نشان می‌دهد عربستان سعودی در سال جاری میلادی، ۳۳۰ نفر را اعدام کرد که بالاترین تعداد موارد اجرای این مجازات در این کشور طی دهه‌های اخیر به شمار می‌رود.
احضار سفیر عربستان سعودی در تهران به وزارت خارجه جمهوری اسلامی در شرایطی است که تهران و ریاض تلاش می‌کنند همکاری‌های خود را گسترش دهند.
خبرگزاری بلومبرگ، جمعه ۹ آذر، به نقل از منابع مطلعی که نام آنها را اعلام نکرد گزارش داد که محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی، در هفته‌های اخیر به جمهوری اسلامی پیشنهاد کرده است که روابط تجاری دو کشور افزایش یابد.
این منابع به بلومبرگ گفتند که ولیعهد عربستان سعودی، در پی آن است که قبل از بازگشت ترامپ به کاخ سفید، هم‌زمان با تقویت روابط خود با ایالات متحده، مناسباتش را با تهران نیز توسعه دهد.
مقامات وزارتخانه‌های امور خارجه و تجارت عربستان سعودی به درخواست‌های متعدد بلومبرگ برای اظهار نظر پاسخ نداده‌اند.
جمهوری اسلامی و عربستان سعودی پس از یک دوره پرتنش و قطع روابط دیپلماتیک، در سال ۱۴۰۲ با میانجیگری چین توافق کردند که مناسبات خود را از سر بگیرند.